6 Aylık Bebek Beslenmesi ve Ek Gıdaya Geçiş
Bebeğiniz büyüdükçe; bebeğinizin midesi büyüyecek, memelerinizden daha fazla süt gelecek ve bebeğiniz tek seferde daha fazla sütü emebilecektir.
Büyüyen ve giderek hareket yeteneği artan bebeğin, altıncı aydan itibaren sadece anne sütü ile beslenmesi, bebeğin enerji ve besin ögeleri ihtiyaçlarını tek başına karşılayamamaktadır.
6. aydan sonra bebeğinizi 24 saatte 6 kez emzirin.
6 ay civarına gelen bebeklerde su verilebilir.
Bebeklerin sizin beklentilerinize göre değil, bebeğin ihtiyaçlarına göre beslenmesi gerekir. Prematüre bebebeklerin, bebeğe özel belirlenmiş bir beslenme programını takip etmesi gerekir.
Katı ek gıdalara nasıl başlanır?
Büyüyen ve giderek hareket yeteneği artan bebeğin, altıncı aydan itibaren sadece anne sütü ile beslenmesi, bebeğin enerji ve besin ögeleri ihtiyaçlarını tek başına karşılayamamaktadır.
6 aylık olan bir bebek;
- başını dik tutma ve baş hareketleri konusunda yeterli gelişimi sağlamıştır
- sizin yeyip içtiklerinizle ilgilenmeye başlamıştır
- besinlere uzanabilir
- yaklaşık 6 kg ağırlığa ulaşmıştır
(tablo için yatay/geniş ekran kullanın)
| Yaş (ay) | Besin türü | Oral Gelişme | Nöromotor Gelişme |
|---|---|---|---|
| 0-6 | Anne sütü | Dilin uzatma-geri çekme hareketleri (anne memesine uyum) | – Emme ve arama refleksleri var – Baş kontrolü gelişiyor |
| 6-7 | Yumuşak ezme kıvamında besinler Sıvı besinler | Kaşıktan pasif alabilir, besini dilin ön tarafından farinkse aktarır | – İki elle eşya yakalar – Baş kontrolü var – Destekle oturur |
| 7-8 | Püre kıvamında besinler (pütürlü) | Çiğneme hareketleri başlar, fincandan içebilir | – Eşyayı bir elden diğerine aktarır – Desteksiz oturur |
Bebeğin nöromüskuler gelişimi, onun belirli kıvamda yiyecekleri almaya hazır olduğu yaş sınırını belirler.
Başlangıçta (6-7. aylarda) besinler yumuşak kıvamda ezme şeklinde verilmeli, 7-8. aylarda püre şeklinde çok pütürlü olmayan besinler ile devam edilmeli ve bebekteki çiğneme hareketleri ve sıvı içme becerileri izlenmelidir. Püre şeklindeki yiyeceklere bebeğin çiğneme yeteneğinin kazanıldığı döneme kadar devam edilmelidir.
Bebeğin katı besinlere geçişi 10. aya kadar geciktirilirse, bu dönemde gelişen beslenme ile ilgili davranış bozuklukları, daha sonraki dönemlerde devam etmektedir. Bu nedenle, yaş ile birlikte besin kıvamının dereceli olarak arttırılması önerilmektedir.
Ek gıdayı ne sıklıkta vermeliyim?
Sağlıklı beslenen anne tarafından emzirilen süt çocuğunun tamamlayıcı besinlerden alması gereken günlük öğün sayısı; 6-8. aylar arasında 2-3 kezdir.
Eğer her öğünde alınan besinin kalorisi düşükse veya bebek emzirilmiyorsa öğün sıklığı arttırılmalıdır. Öğün sıklığının gerekenden daha fazla olması, anne sütünün daha az alınmasına yol açar.
Anne sütüne ek olarak günlük beslenme planı içinde anne sütüne ek olarak tamamlayıcı besinlerle 6 ila 8. ay civarında 200 kalori/gün kalori alınması önerilmektedir.
Bebeğinizin yeteri kadar besin alıp alamadığını gösteren darkedilebilir en somut belirti boyu ve kilosudur.
6 aylık bir kız bebek,
- ortalama 65,7 cm uzunluğunda 7,3 kg ağırlığında olmalıdır.
- 5,5 kg den hafif olmamalı ve 9,7 kg’dan ağır olmamalıdır.
- 60,5 cm’den kısa olmamalı ve 71 cm’den uzun olmamalıdır.
6 aylık bir erkek bebek,
- ortalama 67.6 cm uzunluğunda 7,9 kg ağırlığında olmalıdır.
- 6,1 kg den hafif olmamalı ve 10,2 kg’dan ağır olmamalıdır.
- 62,6 cm’den kısa olmamalı ve 72,6 cm’den uzun olmamalıdır.
Bebeğinizin ayına göre olması gereken boy ve kilo değerlerini takip edin ve eğer anormal bir durum farkederseniz doktorunuza belirtin.
Bebeklerin boy ve kilo değerleri hakkında daha fazla bilgi için,
Bakınız: Bebek Gelişimi: 0-12 Ay Boy ve Kilo Değerleri
Hangi sırayla katı gıdalara başlamalıyız?
Amerikan Pediatri Akademisi, bebeğe önce hangi katı gıdaları tanıttığınızın bir önemi olmadığını söylüyor. Tek önemli kural; ek gıdalara tek tek başlayın!
Bir bebek, bir ek gıda ile tanıştığında birkaç gün başka ek gıda vermeyin. Böylece, eğer bebeğinizde allerjik bir durum gelişirse buna hangi gıdanın neden olduğunu rahatlıkla bulabilirsiniz. Bebeğinizde döküntü, ishal ve kusma allerjik belirtiler başlarsa buna sebep olan gıdanın son başladığınız gıda olduğunu anlarsınız.
Eğer bebeklere bir anda birçok gıda başlarsanız ve bebeğinizde alerjik durum gelişirse, bebeğinizin hangi gıdaya alerjisi olduğunu anlayamazsınız.
Bebeğiniz büyüdükçe (yaklaşık 8 ila 10. aylarda) saf bebek mamaları yerine daha fazla ek gıda içeren bebek mamalarına geçebilirsiniz. Örneğin, püre haline getirilmiş muz, iyice çırpılarak tavada pişirilmiş yumurta veya iyi pişirilmiş ve doğranmış makarnaya başlayabilirsiniz.
Süpermarketlerden veya online alışveriş sitelerinden bebek maması satın alabilirsiniz. Ancak evde kendiniz mama hazırlamak isterseniz şekersiz ve tuzsuz hazırlamaya gayret edin. Ayrıca kendi hazırlayacağınız bebek mamasında şunlara dikkat etmelisiniz:
- fındık gibi sert ve yutması zor gıdalar kullanmayın
- elma gibi sert taze meyveler kullanmayın ancak çok küçük parçalara ayırıp yumuşatmak için biraz pişirebilirsiniz
- iyi pişmemiş ve çok iyi doğranmamış etler vermeyin (sosisli sandviçler dahil)
- daha sert ve katı peynirler vermeyin
- yer fıstığı ezmesi vermeyin (ancak yinede seyreltilmiş ve bebeğin yutması kolay yumuşak fıstık ezmeleri bir yaşından önce faydalı olabilir. Yine de fıstık ezmesinin faydaları ve olası fıstık alerjisi hakkında doktorunuza danışın.)
- Bebeğinize ilk bir yıl bal vermeyin. Bal, bebeklerde tehlikeli olabilir ve bazen bebek botulizmi olarak adlandırılan rahatsızlığa neden olabilir.
Ek gıda olarak ne verebilirim?
0 ile 6. Ay Arası: SADECE ANNE SÜTÜ
6. Ay
- Anne sütüne devam
- Yoğurt
- Meyve suyu, sebze suyu ve püresi
- Pekmez
- Şekersiz muhallebi (süt + pirinç unu)
- Yumurta sarısı (1/4 oranında)
Besinlerin hazırlanmasında inek sütü küçük miktarlarda kullanılabilir.
7. Ay
- Anne sütüne devam
- Yoğurt
- Meyve suyu, sebze suyu
- Pekmez
- Pirinç unu, pirinç
- Yumurta sarısı (tam)
- Et (balık, tavuk etleri ve kırmızı et)
- Bitkisel yağlar
- Sebze püre veya sebze çorba
Uyarılar
- Çocuk altı aylık iken tamamlayıcı besinlerden elde edilen enerji toplam enerjinin % 50’sini aşmamalıdır.
- Gluten içeren tahıllı besinler altı aydan önce verilmemelidir, altı aydan sonra verilmesi uygundur.
- Alerji öyküsü olan ailelerin bebeklerine yumurta, balık, domates, çilek gibi alerjen olma olasılığı yüksek olan besinler dikkatli başlanmalıdır.
- Herhangi bir alerjisi farkedilen bebeklerde daha önce başlanmadıysa, yumurta, fındık, fıstık, balık ve soyalı besinlere 12. aydan önce başlanmamalıdır.
- Botulismustan korunmak için 12. aydan önce bal verilmemelidir.
