Bebeklere (0-12 Ay) İnek Sütünün Faydaları ve Zararları
Büyüyen ve giderek hareket yeteneği artan bebeğin, altıncı aydan itibaren sadece anne sütü ile beslenmesi, bebeğin enerji ve besin ögeleri ihtiyaçlarını tek başına karşılayamamaktadır. Bu nedenle 6. aydan sonra ek gıda olarak inek sütü vermeyi düşünebilirsiniz. 0-12 yaş arasındaki bebeklerde inek sütünün faydaları ve olası zararları neler?
Altıncı aydan önce sindirim sisteminde mikro düzeyde kanamalara yol açması, düşük demir içeriğine, yüksek protein ve sodyum içeriğine sahip olması (anne sütüne göre 2-3 kat daha fazla), anne sütünün yerini almaması gibi özellikleri nedeniyle inek sütü bazı ülkelerde dokuzuncu aydan önce önerilmemektedir.
İnek Sütü Gerekli mi?
Anne sütü miktarı yeterli (>500 ml/gün) ise 6. aydan sonra, bebeklere ek olarak inek sütü vermeye gerek yoktur. Anne sütünün azaldığı durumlarda veya ticari mamaların satın alınamadığı durumlarda ailenin ekonomik durumu göz önüne alınarak 6. aydan itibaren diğer besinlerle birlikte bebeğe inek sütü verilebilir (1).
İnek sütü tek başına, başka hiçbir tamamlayıcı besin verilmediğinde, kansızlık yapabilir.
Ancak inek sütünün demir yetersizliği anemisine neden olmaması için diyetin geri kalanının demir içeriği ve günlük verilen süt miktarı da önem taşımaktadır. İnek sütü Amerika ve İngiltere’de yaşamın ilk 1 yılından sonra, Kanada ve Danimarka’da 9. aydan sonra, İsveç’te ise 10. aydan sonra önerilmektedir.
İnek sütünün geç süt çocukluğu döneminde aşırı tüketimi, bebeklerin yeni tat ve lezzetlere alışmasını ve besinlerin çeşitlenmesini engeller, yeme işlevlerinin gelişimini geciktirir.
İnek sütünün bebeklere faydaları
- Bol miktarda kaliteli protein içerir.
- Bebeğinize hayvansal protein veremiyorsanız sütteki protein büyümeyi destekler.
- Bol miktarda retinol, β karoten, fosfolipidler, riboflavin ve fosfor içerir.
- Çok iyi kalsiyum kaynağıdır.
- Potansiyel olarak olumlu etkileri olduğu düşünülen peptidleri, konjuge linoleik asidi içermektedir.
İnek sütünün bebeklere olası zararları
- Bağırsaklardan emilme oranı düşük olan demir içerir. (demir eksikliğine neden olabilir)
- Gastrointestinal kanamalara neden olabilir. (bebek yaşı arttıkça bu risk düşer)
- Protein ve bazı mineralleri bol miktarlarda içerdiği için bebeğin küçük böbreklerine ek iş yükü oluşturur. (bebek yaşı arttıkça bu zarar düşer)
- Doymuş yağ içeriği yüksektir.
- Eğer bebeğe bol bol inek sütü verilirse, bebek doyacağı için diğer gıdalara karşı iştahı azalır. Daha az çeşit gıda alması bebeğin bazı besin değerleri ihtiyacını karşılayamamasına neden olabilir.
İnek sütünde esansiyel yağ asitleri, C vitamini, çinko ve niyasin (B₃ vitamini) düzeyleri düşüktür.
- Düşük yağ içerikli sütler (1.5-1.8 g/1000 ml), bir yaş öncesi önerilmez. Bazı ülkelerde 2-3 yaş öncesi önerilmez.
- Yağsız sütler ise (<0.3 g/1000 ml) ise 5 yaş öncesi önerilmez.
Yağı azaltılmış inek sütünün enerji, yağ asitleri ve yağda eriyen vitaminlerden A ve D vitaminleri içeriklerinin düşük olması nedeniyle bebeklerde kullanılması uygun değildir.
