Tetanoz nedir? Tetanoz vücuttaki etkilerini nasıl ortaya çıkarır?
Dr. İbrahim Altundağ 28 Soruda “Tetanoz” Hakkında Tüm Merak Ettikleriniz adlı makalesinde tetanozun ne olduğunu ve tetanozun vücuttaki etkilerinin nasıl ortaya çıktığını anlattı.
Tetanoz (Tetanus – Lockjaw) çizgili kaslarda kasılma bozukluklarına neden olan bakteriyel bir hastalıktır. Etkeni: Clostridium Tetani denilen bir bakteridir.Temelde sinir sistemini etkileyen ancak semptomlarını kas-iskelet sisteminde veren bir hastalıktır.
Tetanoz kas ağrısı ve aşırı ağrılı kramplara neden olur. Kaslara uyarı getiren sinirlerin kasılma uyarısı olan ‘asetilkolin’ isimli nörotransmitterin kaslara geri alınmasını engelleyerek kaslarda istemsiz aşırı kasılmalara neden olur.
Etkisini tüm vücuttaki sinirleri ve dolayısıyla kasları etkileyerek gösterir. El-kol gibi koordinasyonu ve istemli hareketi sağlayan kasları etkileyeceği gibi ileri dönemde solunum kasları gibi hayati fonksiyona sahip kasları da etkileyerek ölüme sebep olur.
2. Tetanoz ve kazıklı humma aynı hastalık mı?
Evet. Tetanozun diğer adı kazıklı humma’dır.
Kültürümüzde çok sert olan şeyleri belirtmek için ‘kazık gibi’ betimlemesini kullanmasını severiz ve tercih ederiz. Tetanozda da kaslar o kadar sertleşir ki hasta vücudunu kontrol edemeyecek hale gelir ve acı duyar. Humma ise ‘ateşli hastalık’ demektir ve tetanoz seyrinde de ateş görülmektedir.
3. Tetanoz vücuttaki etkilerini nasıl ortaya çıkarır?
Normalde her sinir hücresi ilgili kasa veya sinire uyarıyı iletmek için bir nörotransmitter** salgılar. Bu nörotransmiiterin görevini sonlandırmak için de başka bir nörotransmitter kullanır ki bu görevi sonlandırıcı nörotransmittere ‘inhibitör nörotransmitter’ denir. Bunlar glisin ve GABA’dır.
Tetanospazmin toksini ise, kaslarda kasılma uyarısını sonlandırmaya yarayan ‘Glisin-gaba’ salınımını engelleyerek uyarının sonlandırmasını engeller. Bunun sonucunda uyarımda esas etkili olan asetilkolin bağlantı noktasından geriye alınamamakta ve etkisi sonlandırılamamaktadır.
Sonuç olarak bağlantı noktasında sürekli kasılma uyarısı veren asetilkolin kalmış olur. Sinirlerden gelen uyarıya göre hareket etmektedir. Kasa sürekli olarak kasılma uyarısını veren sinirler olunca kas mecburen var gücüyle kasılır ve sonuçta vücutta istemsiz ağrılı kas kasılmaları (kramplar) meydana gelir.
