Tip 2 Diyabet Tanısı Nasıl Konur?
Tip 2 diyabet hastalığı genellikle şu yöntemlerle teşhis edilir:
- Glike hemoglobin (Hb A1C) testi: Bu kan testi son iki ila son üç ay arasındaki ortalama kan şekeri seviyenizi gösterir. Normal seviyeler yüzde 5,7’nin altındadır ve yüzde 5,7 ile 6,4 arasındaki bir sonuç prediyabet olarak kabul edilir. İki ayrı testte yüzde 6,5 veya daha yüksek bir Hb A1C seviyesi diyabet hastası olduğunuz anlamına gelir.
Hb A1C testi mevcut değilse veya Hb A1C testine müdahale eden nadir bir hemoglobin formu (hemoglobin varyantı olarak bilinir) gibi belirli durumlarınız varsa, doktorunuz diyabet tanısı koymak için aşağıdaki testleri görmek isteyebilir:
- Kan şekeri testi: Özellikle sık idrara çıkma ve aşırı susuzluk gibi diyabet belirtileriniz varsa en son ne zaman yemek yediğinizden bağımsız olarak, kan şekeri seviyenizin 200 mg/dL veya daha yüksek olduğunu gösteren bir kan örneği, diyabet hastalığına işaret eder. Kan şekeri değerleri, desilitre başına miligram (mg/dL) veya litre başına milimol (mmol/L) olarak ifade edilir.
- Açlık kan şekeri testi: Bir gece boyunca aç kaldıktan sonra, sabah hızlıca kan örneği alınır.
- Sonucun 100 mg/dL’den (5.6 mmol/L) düşük olması normaldir.
- 100 ila 125 mg/dL (5.6 ila 6.9 mmol/L) arasındaki sonuçlar ise prediyabet olarak kabul edilir.
- Açlık kan şekeriniz iki ayrı testte 126 mg/dL (7 mmol/L) veya daha yüksek çıkarsa, diyabet tanısı konur.
- Oral glikoz tolerans testi: Bu test daha çok hamilelerde kullanılır. Bir gece boyunca aç kalırsınız ve sabah doktorunuzun verdiği şekerli sıvıyı içersiniz. Bu şekerli sıvıyı içtikten sonraki iki saat boyunca kandaki şeker seviyeniz periyodik olarak ölçülür.
- 140 mg/dL’den (7.8 mmol/L) düşük kan şekeri seviyesi normaldir.
- 140 ve 199 mg/dL (7,8 mmol/L ve 11,0 mmol/L) arasındaki sonuç, prediyabeti gösterir.
- İki saat sonra 200 mg/dL (11.1 mmol/L) veya daha yüksek çıkan sonuç ise diyabet hastası olduğunuzu gösterir.
Amerikan Diyabet Derneği 45 yaşından sonra, özellikle fazla kiloları olanlara, rutin olarak tip 2 diyabet testi yaptırılmasını önerir. Rutin yaptırdığınız testin sonucu negatif gelirse bir sonraki rutin tip 2 diyabet testini 3 yıl sonra yaptırabilirsiniz. Eğer test sonucunuz sınırda çıkarsa bir sonraki test tarihini planlamak için doktorunuza danışın.
Diyabet taraması, kalp hastalığı veya aşağıdakiler gibi diyabet risk faktörleri olan 45 yaşın altında ve fazla kilolu kişiler için de önerilir:
- hareketsiz yaşam tarzı
- ailede tip 2 diyabet hastası olması
- daha önceden geçirilmiş gebelik diyabeti
- 140/90 milimetre cıva (mm Hg) üzerindeki kan basıncı (hipertansiyon)
Son olarak, diyabet tanısı konulursa, doktorunuz hastalığınızın tip 1 diyabet mi yoksa tip 2 diyabet mi olduğunu anlamak için başka testler de yapabilir. Çünkü bu iki diyabet türü genellikle farklı tedaviler gerektirir.
Diyabet tanısı konduktan sonra
Hb A1C seviyelerinin yılda iki ila dört kez kontrol edilmesi gerekebilir. Yaşınıza ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebileceğinden, hedef Hb A1C değerinizi doktorunuza danışın. Amerikan Diyabet Derneği, insanların çoğu için yüzde 7’nin altında Hb A1C seviyesi önermektedir.
Hb A1C seviyenizdeki yükselmeler, diyabet ilacınızın, yaşam tarzınızın ve beslenme şeklinizin değiştirilmesi gerektiğine işaret eder.
A1C testine ek olarak, doktorunuz, kolesterol düzeyleri, tiroid fonksiyonu, karaciğer fonksiyonu ve böbrek fonksiyonunu ölçmek için düzenli olarak tansiyonunuzu kontrol edebilir ve kan ile idrar testi isteyebilir.
Diyabet hastalarının düzenli olarak göz muayenesi olmaları ve diyabetik ayak yönünden değerlendirilmeleri de gerekir.
